Można powiedzieć, że KNF stoi po stronie „zwykłych ludzi”. Działanie tej instytucji sprawia, że korzystanie z usług finansowych, takich jak kredyty i pożyczki jest prostsze i bezpieczniejsze. Z kolei np. banki do KNF podchodzą z pewnym niepokojem. Do kompetencji Komisji Nadzoru Finansowego należy bowiem między innymi nakładanie kar na podmioty działające na rynku finansowym. W tym artykule dowiesz się więcej na temat tego, jak działa KNF.
Czym jest KNF?
KNF, czyli Komisja Nadzoru Finansowego sprawuje kontrolę nad polskim rynkiem finansowym. Ten organ powstał w 2006 roku na podstawie ustawy z dnia 21 lipca 2006 o nadzorze nad rynkiem finansowym. Jest to ważna instytucja dla całego systemu finansowego w Polsce. KNF podlega bezpośrednio pod Prezesa Rady Ministrów.
Zasadniczym celem istnienia KNF jest weryfikowanie tego, czy instytucje finansowe (np. banki i towarzystwa ubezpieczeniowe) w żaden sposób nie naginają przepisów prawa. Ważną misją tego organu jest również edukowanie Polaków w zakresie wiedzy o finansach.
Jakie funkcje sprawuje KNF?
Obowiązki KNF są dokładnie określone w ustawie. Przede wszystkim Komisja Nadzoru Finansowego sprawuje nadzór bankowy, ubezpieczeniowy i emerytalny. Nadzór KNF obejmuje także rynki inwestycyjne, agencje ratingowe, SKOK-i oraz branżę pośrednictwa sprzedaży kredytów hipotecznych.
Funkcje edukacyjno-informacyjne KNF spełnia zwłaszcza przez prowadzenie rejestrów, ostrzeżeń i komunikatów. Tego typu informacje pomagają Polakom podejmować bardziej świadome decyzje finansowe. Komisja Nadzoru Finansowego wydaje też cykliczne raporty i analizy. Wnioski z nich płynące są później rozpowszechniane w internecie, telewizji i innych mediach.
Tak naprawdę kompetencje i obowiązki KNF są dużo większe. Ten organ uczestniczy w rozstrzyganiu sporów pomiędzy uczestnikami rynku finansowego, wspiera innowacje i współpracuje z szeregiem innych instytucji państwowych. Często bywa bowiem, że ta sama branża jest nadzorowana przez kilka państwowych organów. Przykładowo nad prawidłowym działaniem rynku ubezpieczeń czuwa nie tylko Komisja Nadzoru Finansowego, ale też UFG, czyli Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny.
Jak zgłosić skargę do KNF?
KNF stale weryfikuje działalność instytucji finansowych i reaguje, gdy zachodzi taka konieczność. Jednakże ten organ jest również otwarty na skargi składane przez obywateli. Gdy więc ktoś wykryje nieprawidłowość na rynku finansowym, to może zgłosić się do KNF.
Do KNF warto zwrócić się np. wtedy, gdy usługi instytucji finansowych w rzeczywistości działają inaczej, niż to zostało przedstawione w materiałach reklamowych. Skargi można składać pocztą tradycyjną, przez profil ePUAP lub wysyłając wiadomość na [email protected].
Kto zarządza Komisją Nadzoru Finansowego?
Zadania KNF są wykonywane za pośrednictwem UKNF, czyli Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego. Pracami tego urzędu zarządza przewodniczący oraz jego trzech zastępców. Skład UKNF jest uzupełniony o dziewięciu członków. Kadencja przewodniczącego trwa 5 lat, a jest on powoływany przez premiera.
Tak naprawdę jednak KNF to dużo bardziej rozbudowana struktura. Wyróżnia się ponad 30 różnych departamentów wchodzących w skład Komisji Nadzoru Finansowego. Rzeczone departamenty są wyspecjalizowane np. w bankowości komercyjnej, innowacji finansowych FinTech, czy licencji ubezpieczeniowych. Łącznie w KNF zatrudnionych jest około 1000 pracowników.
Jak finansowana jest działalność KNF?
Wydawać by się mogło, że KNF jako organ państwowy jest finansowany z budżetu państwa. Jest jednak inaczej. Komisja Nadzoru Finansowego uzyskuje przychody z innych źródeł, które są wystarczające na pokrycie kosztów działalności.
Środki do KNF pochodzą między innymi od podmiotów, które podlegają nadzorowi. Ponadto Komisja Nadzoru Finansowego zarabia na organizowaniu specjalistycznych egzaminów, np. brokerskich. Do źródeł przychodu zaliczają się też między innymi darowizny.
KNF a pożyczki online
Z definicji KNF nadzoruje cały rynek finansowy w Polsce. W praktyce jednak kompetencje tego organu zaczynają się i kończą na branżach wymienionych w ustawie. O ile więc KNF nadzoruje rynek bankowy, to nie ma już kontroli nad rynkiem pożyczek pozabankowych.
Choć KNF nie ma uprawnień do nadzorowania rynku pożyczek pozabankowych, to jednak prowadzi działania edukacyjne w tym zakresie. Ponadto KNF tworzy Rejestr Pośredników Kredytowych i Instytucji Pożyczkowych. Warto sprawdzić dane pożyczkodawcy pozabankowego w tym rejestrze, zanim skorzysta się z jego oferty. Pożyczać trzeba bowiem wyłącznie z wiarygodnych źródeł. Rozsądnym pomysłem jest też skorzystanie ze wsparcia Cashtero. Współpracujemy wyłącznie z uznanymi i sprawdzonymi instytucjami pożyczkowymi.
Komisja Nadzoru Finansowego a kryptowaluty
Rynek finansowy ciągle się zmienia. Jednym z przykładów był szybki rozwój branży pożyczek internetowych na dowód osobisty. KNF musi więc stale nadążać i dostosowywać się do tych zmian. Często wymaga to jednak czasu i aktualizacji przepisów prawnych.
Obecnie szczególnie szybko na rynku finansowym rozwija się segment kryptowalut. KNF (ani żadna inna państwowa instytucja) nie ma nad tym segmentem praktycznie żadnej kontroli. Podobna sytuacja ma miejsce we wszystkich krajach na świecie. To tez kolejny powód, by zachować szczególną ostrożność podczas używania cyfrowych walut.
Sukcesy i kontrowersje wokół KNF
Z całą pewnością działalność Komisji Nadzoru Finansowego sprawia, że rynek finansowy w Polsce jest stabilniejszy i bardziej przejrzysty. Koniec końców, aktywność KNF zwiększa bezpieczeństwo klientów banków, towarzystw ubezpieczeniowych i innych instytucji finansowych.
Władze Komisji Nadzoru Finansowego działają skutecznie i nie wahają się nakładać milionowych kar, gdy tylko zachodzi taka potrzeba. Wciąż jednak KNF nie jest instytucją wszechwiedzącą i nieomylną. Co jakiś czas Komisja Nadzoru Finansowego jest krytykowana, np. za zbyt wolną reakcję.
To więc dobrze, że instytucje takie jak KNF funkcjonują i dbają o bezpieczeństwo na rynku finansowym. Nie są one jednak nigdy skuteczne w 100%. Dlatego też każdy powinien pamiętać, że ponosi odpowiedzialność za podejmowane decyzje związane z finansami. Zawsze warto więc sprawdzać, od kogo się pożycza i przeczytać warunki zapisane w umowie.
FAQ
Gdzie znajduje się siedziba KNF?
Siedziba KNF znajduje się w Warszawie przy ulicy Pięknej 20.
Kto podlega pod KNF?
Uogólniając, kontroli KNF podlega polski rynek finansowy, a zwłaszcza rynek bankowy, ubezpieczeniowy i emerytalny.
Czy parabanki podlegają pod KNF?
Działalność tzw. parabanków nie jest nadzorowana przez KNF.
Na czym polegają rekomendacje KNF?
To dokumenty z zaleceniami, które KNF wysyła do nadzorowanych podmiotów.
Jakie jest znaczenie ostrzeżeń publicznych KNF?
To „czarna lista” dostępna na stronie KNF. Pojawiają się tam dane instytucji finansowych, których działalność wzbudza wątpliwości.
Jakie są podobne instytucje do KNF?
O bezpieczeństwo na rynku finansowym poza KNF dba też między innymi UFG oraz Rzecznik Finansowy.
